Sağlığın korunmasında fiziksel aktivitenin önemini vurgulamak tüm dünyada her 10 Mayıs, “SAĞLIK İÇİN HAREKET ET GÜNÜ” olarak etkinlikler yapılmaktadır.
Günümüzde en önemli halk sağlığı sorunları arasında bulunan başlıca dört bulaşıcı olmayan hastalığın; 1)kalp ve damar hastalıkları, 2)kanserler, 3)şeker hastalığı ve 4)kronik hava yolu hastalıklarının olduğu kabul edilmektedir.
Bu dört hastalığın dört ortak risk faktörü vardır: 1) tütün kullanımı, 2) sağlıksız beslenme, 3) fiziksel hareketsizlik ve 4) alkolün zararlı düzeyde kullanımı (DSÖ 2016). Belirlenen risk faktörlerinin tümü davranışsal faktörlerdir ve değiştirilebilirözelliktedir. Bu da bu hastalıkların oluşmasının önlenebileceği anlamına gelir.
“Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesine ve Kontrolüne İlişkin Küresel Eylem Planı”nda yer alan dokuz gönüllü küresel hedeften üçüncüsü, yetersiz fiziksel aktivite sıklığında %10 azalma sağlanmasıdır (DSÖ 2013). Fiziksel aktivitenin arttırılması bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesini sağlar. Ulusal ve Uluslararası birçok başka raporda, bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinde fiziksel aktivitenin önemi defalarca tekrarlanmaktadır.
Yapılan geniş çaplı bir çalışma, fiziksel hareketsizliğin sadece obezlerde değil, fazla kilolu ve normal kilolularda da erken ölüm riskini (beklenenden erken ölüm) artırdığını göstermektedir. Bu çalışmaya göre erken ölüm riski açısından fiziksel hareketsizlik beden kütle indeksinin (BKİ) yüksek olmasına göre daha tehlikelidir. Fiziksel aktivitede küçük artışlar sağlanması bile halk sağlığına yararlı olabilir (Ekelund ve ark. 2019).
FİZİKSEL AKTİF OLMANIN YARARLARI:
- Yüksek tansiyon, koroner kalp hastalığı, inme, şeker hastalığı, meme ve kolon kanseri, depresyon ve düşme riskini azaltır
- Kemik, kas, eklem sağlığını korur ve geliştirir
- Enerji dengesini sağlar ve ağırlık (kilo) kontrolü için temeldir.
Toplumda fiziksel aktivitenin yaygınlaşması ancak çok sektörlü, çok disiplinli çalışmalar, politik kararlılık ve sağlık okuryazarlığının artmasıyla mümkün olacaktır. Bunun yanında bireylerin fiziksel aktiviteye başlama ve sürdürme konusundaki (başta düşünsel) engelleri ortaya çıkarmak, birinci basamak sağlık gücünün öncelikli hedefleri arasında olmalıdır. Gelin önce kendimizden başlayalım ve halk sağlığına gönül verenler olarak sağlığımız için hareket edelim.